Dağ süxurlarının növü
Dağ süxurlarının üç əsas növü vardır.
1. Vulkanik süxurlar əriyən maqma soyuduqda və bərkidikdə əmələ gəlir.
Vulkan püskürməsindən sonra maqma tez soyuyursa, əmələ gələn süxur kiçik kristallardan ibarət olur.
O, Yer səthindən aşağıda daha yavaş soyusa iri kristallar əmələ gəlir.
2. Çöküntü süxurlarıköhnə süxurların atmosfer təsiri və eroziya uğraması ilə digər dağ süxurlarının kiçik hissələrindən əmələ gəlir
Hissəciklər axınlarla dənizə daşınır, burada onlar çöküntü qatları əmələ gətirir. .
Milyon illər boyunca bunlar çöküntü süxurları əmələ gətirmək üçün birlikdə sıxlaşır.
Daha cavan çöküntü süxurları adətən Yer səthində yaşlı dağ süxurlarının üzərində tapılır.
Çöküntülər onların necə saxlanılması barədə sübutları saxlayır.
Qatlar hissəciklərin davamlı olaraq saxlanmadığını göstərir. Ləpələrin izləri axın və ya dalğalar ilə əmələ gəlib.
Çöküntü süxur qatları tez-tez qatlı, maili və ya dağılmış vəziyyətdə və bəzən üzü üstə çevrilmiş olurlar. Bu ona sübutdur ki, Yerin qabığı çox böyük təkanlara məruz qalaraq onun hərəkət etməsinə və bəzən də çatlamasına səbəb olur.
Yer qabığının böyük miqyaslı hərəkəti milyon illər boyunca dağ silsilələrinin əmələ gəlməsinə səbəb ola bilər. Bunlar atmosfer təsiri və eroziya ilə köhnəlmiş dağ silsilələrini əvəz edir.
Çöküntü süxurlarında tez-tez çöküntü yığılan zaman canlı olan, süxurlarda donmuş bitki və heyvanların daşlaşmış qalıqları olur. fossils
3. Metamorfik dağ süxurları dağ süxurlarının digər növləri Yer daxilinə dərin hərəkət etdikdə əmələ gəlir. Buradakı yüksək temperatur və təzyiq onları bərk dağ süxurlarına çevirir.
Baxmayaraq ki, onlar Yerin daxilində dərində əmələ gəlir, onlar Yer qabığını əmələ tektonik plitələrin hərəkəti nəticəsində səthdə peyda ola bilər.
|