| 5-9-ci siniflər üçün Fizika Multimedia Mənbələri |
1. Qüvvələrin tarazlaşdırılması və tarazlaşdırılmaması
Tarazlaşdırılmış və tarazlaşdırılmamış qüvvələrin əşyaların hərəkətinin istiqamətini necə dəyişməsini qavrayın.
|
2. İnfaqırmızı şüalanma
İnsanlar tez-tez infraqırmızı şüaları termal və ya istilik şüalanması adlandırırlar.
|
3. Dalğanın xüsusiyyətləri-sınma
Sınmaların müxtəlif növlərinin və onların necə baş verdiyinin izah edilməsi.
|
4. İşığın tam qayıtması
İşıq dalğalarının tam qayıtması prosesini izah edir.
|
5. Görünən işıq
Görünən işığın xüsusiyyətlərinə nəzər salın. Görünən işığın fibralardan hərəkət etməsini izah edin.
|
6. Dalğa qrafikinin çəkilməsi
Dalğanın çəkilməsi üçün prosesi izah edin.
|
7. Ultrabənövşəyi şüalanma
Ultrabənövşəyi şüalanma haqqında ətraflı öyrənin (xüsusiyyətləri və istifadəsi).
|
8. Ultrabənövşəyi işıq
Ultrabənövşəyi şüalanma haqqında ətraflı öyrənin (xüsusiyyətləri və istifadəsi).
|
9. Dalğa nəzəriyyəsi
Dalğa nəzəriyyəsindən su dalğalarını öyrənin.
|
10. Su dalğaları
Dalğaların dərin sularda hərəkətini öyrənin.
|
11. Rentgen şüalanma
Ətraflı şəkildə Rentgen şüalanmasını nəzərdən keçirin (xassələri və istifadəsi). Rentgen şüasına həddən artıq məruz qalmağın təhlükəli tərəflərini izah edin.
|
12. Dalğanın xassələri - difraksiya
Dalğa difraksiyası prosesini izah edin.
|
13. Səs və ultrasəsin tətbiq sahələri
Dalğa difraksiyası prosesini izah edin.
|
14. Dalğa uzunluğu
Müxtəlif dalğa uzunluqları arasında fərqləri izah edin.
|
15. Analoji və rəqəmsal siqnallar
Analoji və rəqəmsal siqnallar arasındakı fərqi izah edin.
|
16. Seysmik dalğalar
Seysmik dalğaların necə baş verdiyi, habelə, əsas və ikinci dərəcəli dalğalar və seysmik dalğaların necə qeydə alındığı/oxunması izah edilir.
|
17. Səs-küy
Hərəkətdə olan siqnalların zəifləməsi yolu ilə səs-küyün necə yarandığı və keyfiyyətin necə aşağı düşdüyü izah olunur.
|
18. Tarazlaşdırıcı qüvvələr
Taraz olan qüvvələrin cismin hərəkətində heç bir dəyişiklik yaratmadığını öyrənək.
|
19. Tormozlama məsafəsinə təsir göstərən amillər
Yadda saxlamaq lazımdır ki, maşının tormozlama məsafəsi onun sürətindən və maşını dayandırmaq üçün lazım olan sürtünmə qüvvəsinə təsir edən digər amillərdən asılıdır.
|
20. Qüvvə momentin hesablanması
Bir fırlanma oxunun olduğu situasiyalarda momentlər qaydası və bunun tətbiqinin başa düşülməsi.
|
21. Kinetik Enerjinin Hesablanması
Kinetik enerjinin nə olduğunu başa düşək-bunun necə hesablandığına baxın.
|
22. Maşının təhlükəsizliyi
Hərəkət etməkdə olan maşındakı hər bir adamın kinetik enerjisi olduğunu və hərəkət etməkdə olan hər bir əşya toqquşduğu istənilən bir şeyin üzərində iş görmək qabiliyyətinə malik olduğunu izah edin. Bunları nəzərə alaraq, müasir maşın dizaynının insan təhlükəsizliyinə necə nail olduğunu göstərin.
|
23. Elektrik Sxemlər
Bəsit elektrik sxemləri və bunları ifadə edən işarələri çəkməyin qaydasını öyrənək.
|
24. Saat əqrəbi istiqamətində və saat əqrəbinə əks istiqamətdə olan momentlər
Momentin dönmə qüvvəsinin saat əqrəbi istiqamətində və yaxud saat əqrəbinə əks istiqamətdə olan dönmə qüvvəsini olduğunu öyrənək.
|
25. Gündüz və Gecə
Yerin hərəkətinin gecə və gündüzün yaranmasına və Günəşin görünən gündəlik hərəkət etməsinə səbəb olduğunu başa düşək.
|
26. Məsafənin zamandan asılılıq qrafiki
Məsafənin zamandan asılılıq qrafikini qurmağı və burada nəyin əks olunduğunu öyrənək və başa düşək.
|
27. Elektrik cərəyanı
Öyrənirik ki, cərəyan dövrədə olan elektrik yüklərinin axınıdır və dövrədə müqavimət nə qədər böyük olarsa, bir o qədər az cərəyan axır.
|
28. Enerji və Yaylar
Potensial enerjinin kinetik enerjiyə necə çevrildiyini müşahidə edək.
|
29. Yerin xaricində həyat
Yerin xaricində həyat ideyasını izah edir, onun axtarışını və həyata olan təsirini müzakirə edir.
|
30. Qüvvə və Forma
Öyrənirik ki, qüvvə sadəcə əşyaların sürətini artırıb-azaltmır.
|
31. Qüvvələr
Qüvvələrin nə olduğunu və nə edə biləcəyini öyrənək.
|
32. Sürtünmə
Sürtünmə qüvvələri, o cümlədən aerodinamik müqavimətin əşyanın hərəkətinə necə təsir edə biləcəyini aşkar edək.
|
33. Qoruyucular və ayrıcılar
Qoruyucunun dövrəni necə qoruduğunu başa düşək və təkrar quraşdırıla bilən açarların bəzi tətbiq sahələrini öyrənək.
|
34. Maqnit sahələri
Maqnit sahəsi dedikdə maqnit materialların qüvvəyə məruz qaldığı məkan başa düşülür. Maqnit sahəsinin qüvvə xətləri maqnit sahələrinin nisbi gücünün göstərdiyini öyrənməyə çalışaq.
|
35. Kütlə, Çəki və Ağırlıq qüvvəsi
Yerdə hər hansı bir cismin çəkisinin onun kütləsi ilə Yer arasındakı cazibə qüvvəsinin nəticəsi olduğunu, çəkinin qüvvə olduğunu və buna görə də nyutonla ölçüldüyünü öyrənmiş və bilmiş oluruq.
|
36. Cərəyanın ölçülməsi simulyasiyası
Ampermetrlə cərəyanı ölçməyi öyrənək.
|
37. Sürətin ölçülməsi
Hərəkətdə olan cismin sürətini necə tapmağı və sürət, məsafə və zaman arasındakı əlaqədən istifadə etməklə bunu necə hesablamağı öyrənək və başa düşək.
|
38. Sürətin ölçülməsi simulyasiyası
Hərəkətdə olan cismin sürətini necə çıxarmağı və sürət, məsafə və zaman arasındakı əlaqədən istifadə etməklə bunu necə hesablamağı öyrənək və başa düşək.
|
39. Gərginliyin ölçülməsi simulyasiyası
Voltimetrlə gərginliyi ölçməyin qaydasını öyrənək.
|
40. Paralel birləşmələrin simulyasiyası
Paralel birləşmələri hazırlamaq və qurmağın yolunu öyrənək və bunları başa düşək.
|
41. Fırlanma oxları və lingin simulyasiyası
Öyrənirik ki, qüvvə əşyaların fırlanma oxu ətrafında dönməsinə səbəb olur və lingin dönmə effekti qüvvədən və fırlanma oxundan olan məsafəsindən asılıdır.
|
42. Fırlanma oxları və linglər
Öyrənirik ki, qüvvə əşyaların fırlanma oxu ətrafında dönməsinə səbəb olur və lingin dönmə effekti qüvvədən və fırlanma oxu arasındakı məsafədən asılıdır.
|
43. Maqnit sahəsinin qurulması
Kompasdan istifadə etməklə düz maqnitin ətrafında maqnit sahəsinin qurulması qaydasını öyrənək.
|
44. Potensial və Kinetik Enerji
Enerjinin bir işi görmək qabiliyyəti olduğunu öyrənək. Kinetik/potensial enerjinin necə əldə olunduğunu və Cazibə sahəsində Potensial enerjisinin nə olduğunu başa düşək.Hər hansı bir cismin qüvvəsi və yaxud çəkisinin sadə bir düsturla necə tapıldığını aşkar edək.
|
45. Guc
Gücün işin yerinə yetirilmə sürəti olduğunu başa düşək (iş nə qədər sürətlə yerinə yetirilərsə, güc bir o qədər böyük olur). Gücün necə hesablandığını öyrənək.
|
46. Sınma
İşığın sınması barədə öyrənək və bəzi nümunələrlə tanış olaq.
|
47. Fəsillər və Günün Uzunluğu
Yerin meyl etməsi və hərəkəti ilə fəsillərin necə yarandığını başa düşək.
|
48. Ardıcıl birləşmənin simulyasiyası
Ardıcıl birləşmələri hazırlamaq və qurmağın yolunu öyrənək və başa düşək.
|
49. Ardıcıl və Paralel Birləşmə
Ardıcıl və Paralel birləşmələri hazırlamaq və qurmaq yolunu öyrənək, bunların arasındakı fərqləri başa düşək.
|
50. Yaylar və Elastiklik Həddi
Huk Qanununa giriş. Elastiklik həddinin nə olduğunu və yayı onun xaricinə uzatdıqda nə baş verdiyini öyrənək.
|
51. Materialların uzadılması
Materialın elastiklik həddi daxilində uzanmanın yüklə mütənasib olduğunu öyrənirik.
|
52. Sürücünün reaksiya anından avtomobilin qət etdiyi məsafəyə təsir edən amillər
Yadda saxlamaq lazımdır ki, maşının tormoz yolu sürücünün ayıq-sayıqlığndan, eləcə də maşının sürəti və sürtünmə qüvvələrindən asılıdır.
|
53. Fırlanma qüvvələri - momentlər
Fırlanma qüvvələri, yaxud momentləri haqqında və onların hesablanma qaydasını öyrənək.
|
54. Qeyri-taraz qüvvələr
Öyrənirik ki, qeyri-taraz qüvvələr cisimlərin sürət, yaxud hərəkət istiqamətini dəyişir, taraz qüvvələr isə hər hansı bir cismin hərəkətində heç bir dəyişiklik yaratmır.
|
55. Maqnetizm anlayışı və simulyasiyası
Öyrənirik ki, maqnetlər maqnetik materialları cəzb edirlər.
|
56. Maqnitlər haqqında anlayış
Öyrənirik ki, maqnitlər maqnetik materialları cəzb edir, eyniadlı qütblər bir-birini dəf edir və əksadlı qütblər isə bir-birini cəzb edirlər.
|
57. Faydalı sürtünmə
Sürtünmə qüvvələrinin necə faydalı olduğunu öyrənək.
|
58. Materialların xassələrindən istifadə etmək
Müəyyən materialların xassələrinin müəyyən işlər üçün nə üçün əlverişli olduğunu başa düşək.
|
59. Qüvvələr nə edir
Qüvvələrin nəyə qadir olduğunu və bunu necə ölçməyi öyrənək.
|
60. İş
İşi elmi nöqteyi-nəzərdən izah edir, necə hesablanmasını göstərir.
|
| Yuxarıya |
