Bədən temperaturuna nəzarət

Homeostaz bədən proseslərinin səmərəli şəkildə işləməsi üçün daxili bədən vəziyyətinə nəzarətdir.

Bədən temperaturuna nəzarət istiliyin tənzimi adlanır.

Normal bədən temperaturu 37ºC-dir.  Bu enzimlərin yaxşı işlədiyi temperaturdur.

Beyində istiliyin tənzimi mərkəzə axan qanın temperaturunu yoxlamaq üçün reseptorlara malikdir.  Dəridəki reseptorlar bədən temperaturu barədə impulsları mərkəzə göndərir.

İonlar , şəklində su və duzlar isti olduqda tərləmə ilə itirilir. Bu içki və qida qəbul etməklə əvəzlənə bilər.

 

Zəhərli lazımsız məhsulların kənarlaşdırılması

Karbon-dioksid tənəffüsün zəhərli lazımsız nəticəsidir.  Bu bədəndən nəfəs verdikdə ağciyərlər vasitəsilə xaric olur.  Bu yolla su da itirilir.

Sidik artıq aminoturşular parçalandıqda qaraciyərdə ifraz olan zəhərli tullantıdır

Bu, sidik şəklində orqanizmdən xaric olmaq üçün qan axınında böyrəklərə daşınır.

Sidik müvəqqəti olaraq sidik kisəsində saxlanılır.

Böyrəklər sidiyi qlükoza və su kimi faydalı maddələri soraraq və ionları qanda həll edərək qanın böyrək kanallarına ultrafiltrasiyası ilə ifraz edir.

Sidik su, sidik cövhəri və ionlar şəklində olan duzlardan ibarətdir. Onda zülal və qlükoza olmamalıdır. Zülal molekulları qandan süzülmək üçün çox böyükdürlər və bütün qlükoza böyrək kanallarından qana yenidən sorulur.

Sidikdəki zülal böyrək xəstəliyini, qlükoza isə diabeti göstərir.

Sidiyin konsentrasiyası qanda suyun miqdarından asılıdır. İsti günlərdə tərləmə ilə çoxlu su itirildikdə konsentrasiyalı sidiyin kiçik həcmi ifraz olunur.

Qanda çox kiçik miqdarda su olduqda, hipofiz vəzisi ADH hormonu ifraz edir.

ADH böyrəklərin daha çox su sormasına səbəb olur, belə ki, daha konsentrasiyalı sidik ifraz olunur.

Qanın su tərkibi yüksəkdirsə, ADH ifraz olunur, daha az su sorulur və zəif sidik ifraz olunur.