Bərabərsizliklərin həlli
Tənlikləri həll etdiyimiz kimi bərabərsizlikləri də eyni yolla həll edə bilərik.
Misal 1:
Həll edin |
2y + 3 > 15
|
|
(–3) |
|
2y > 12
|
|
(2-ə böl) |
|
y > 6
|
|
|
y-nin mümkün tam ədədlərini 7, 8, 9, 10, .................. göstərməklə y > 6 həlldir
Misal 2:
Həll edin |
3y – 6 ≤ 9
|
|
( + 6) |
|
3y ≤ 15
|
|
(÷ 3) |
|
y ≤ 5
|
|
|
Bu halda ≤ işarəsinə görə biz 5-i həllə daxil edirik.
y-in mümkün tam ədədləri: 5,4,3,2,91,..........
y-dəki hədd mənfidirsə, həmişə onu digər tərəfə keçiririk və müsbət ədəd alırıq, aşağıdakı misalda olduğu kimi:
Misal 3:
Həll edin |
5 – 2y > 3
|
|
(+ 2y)
|
|
5 > 3 + 2y
|
|
|
|
2 > 2y
|
|
(2-ə bölün)
|
|
1 > y
|
|
|
Bərabərsizlikləri hərf olan tərəfdən oxuyuruq, beləliklə, bu belə oxunur “y kiçikdir 1” (y<1)
y-nin mümkün qiymətləri 0, –1, –2, –3,...........
Bərabərsizlikdə iki bərabərsizlik işarəsi olduqda aşağıdakı kimi ikiqat bərabərsizlik alınır...
Misal 4:
Həll edin |
3x – 1 > 2x < x + 5
|
|
|
|
Bu misalda biz onları birləşdiririk.
|
|
|
|
|
3x – 1 > 2x
|
və
|
2x < x + 5
|
|
|
3x – 2x >1
|
|
2x – x < 5
|
|
|
x >1
|
|
x < 5
|
|
x-in mümkün qiymətləri 2, 3, 4.
Bərabərsizliklərin həlli onlarin “həllər çoxluğu” ilə müəyyən edilir.
Bərabərsizliklər qrafik üsul ilə də həll edilə bilər.
|