|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nəticələrin sadalanması | Ehtimallar boşluğu | Ağacşəkilli sxem | Gözlənilən ehtimal
|
Nəticələrin sadalanması
Bəzən bütün nəticələri sadalamaq üçün sistemli bir üsul lazım olur.
Misal: iki çantanın hər birində bir qırmızı, bir sarı, bir yaşıl disk var.
Hər bir çantadan disk götürülür. Bütün mümkün nəticələri sadalayın.
QS |
QY |
QQ |
SQ |
SY |
SS |
YQ |
YS |
YY |
Nəzərə alın ki, biz birinci çantadan q ırmızı disklə başlayırıq və nəticələri sadalayırıq, sonra birinci çantadan sarı disk və sonda birinci çantadan yaşıl disk.
Bu bizə doqquz mümkün nəticə verir.
Bu siyahıdan istifadə edərək bir bu halın ehtimalını hazırlaya bilərik.
Məsələn, P (eyni rəngli iki disk)
|
= 3/9 (vurğulanmış) |
|
= 1/3 |
|
Ehtimallar boşluğu
Daha mürəkkəb hallar üçün biz bütün nəticələri sadalamaq məqsədi ilə cədvəldən istifadə edə bilərik.
Misal: qəpik və zər atmaq, bütün nəticələri sadalayın
Bu aşağıda göstərildiyi kimi ehtimallar boşluğundan istifadə olunaraq edilə bilər.
|
|
12 mümkün nəticə var. Bu ehtimalları hesablamaq aşağıdakı kimi həyata keçirilə bilər.
Cüt say və başı almaq üçün ehtimalı hesablayın.
P(Cüt say və baş)
|
= 3/12 (yuxarıda göstərilmiş) |
|
= 1/4 |
|
Ağacşəkilli sxem
İki və daha artıq hal üçün nəticələri ehtimalları ilə birlikdə yazmaq üçün bu bir üsuldur.
Misal : Çantada 4 yaşıl və 6 mavi disk var. Disk təsadüfi seçilir və yerləşdirilir, sonra digəri seçilir. Disklərin eyni rəngdə olmasının ehtimalı nə qədərdir?
Nəticələr göstərildiyi kimi budağın sonuna qoyulur. Ehtimallar qolların üzərinə qoyulur.
|
|
Hər iki diskin eyni rəngdə olması üçün bizə iki yaşıl və iki mavi disk lazımdır.
Qollar boyunca hərəkət edərkən ehtimalları aşağıdakı kimi vururuq:
P(YY) |
= 4/10 x 4/10
|
|
= 16/100
|
Qollardan hərəkət etdikdə ehtimalları toplayırıq.
|
So P(GG or BB) |
= 16/100 + 36/100
|
|
= 52/100
|
|
= 13/25
|
|
Expected Probability
In experimental probability,
Expected no. of successes = P(event) x the number of trials (large number of trials) |
Example: For one thousand throws of a coin, the expected number of heads = 1/2 x 1000 = 500
|
|
|
|