skoool™.com
 

 
skoool updates
skoool-un dərslərinə tez keçid.

Mikrodalğalar

Fotosintez prosesində yarpağın rolu

Elektromaqnit radiasiyası

 

« geri 
Forma, Məsafə və Ölçü (Orta) – Uzunluq və Sahə
 
Uzunluğun ölçü vahidləri | Sahə
Uzunluğun ölçü vahidləri

Metr sistemində biz aşağıdakı uzunluq ölçü vahidlərindən istifadə edirik. Millimetr (mm), Santimetr (sm), Metr (m) və Kilometr (km).

 10 mm= 1sm  
100sm= 1m 
1000m=1km

Perimetr
Perimetri hesablamaq üçün fiqurun tərəflərinin uzunluqlarını toplayırıq.
Məsələn:
1) ABCD düzbucaqlısının perimetrini hesablayın
length and area1
Perimetr = 15+15+8+8 = 46sm
 
Qeyd: uzunluq üçün L, en üçün W istifadə ediriksə, onda perimetr (P) düstur kimi yazıla bilər:
 
P=2L+2W
2)Aşağıdakı fiqurun perimetrini (P) hesablayın.
length and area2
P=5+5+3+3+2+2+10+4 = 34sm
Qeyd: Bu misalda 4 sm uzunluğunu tapmalıyıq (10-6=4). Digər olmayan uzunluqlar 2 sm və 5 sm fiqurdan tapıla bilər.
 

Sahə

Sahə fiqur daxilindəki məsafədir (boşluqdur). Bu, fiqurun kvadratlara bölünməsi və onların sayılması ilə ölçülür. Tərəfin kvadratları 1sm-dirsə, onda sm2 ölçü vahidindən istifadə edə bilərik.
Simmetrik olmayan fiqurlar torda çəkilə bilər və sahə kvadratları saymaqla hesablana bilər. kvadratın hissələri tam kvadrat düzəltmək üçün əlavə olunmalıdır.
Məsələn:
Aşağıdakı fiqurun qiymətini hesablayın:
length and area3

Sahə = 3½ kvadrat 
Üçbucaqlar, düzbucaqlar və deltoidlər (çərpələng şəkilli fiqurlar) kimi simmetrik fiqurlar üçün sahəni hesablamağa düstur vardır.
 
Düzbucaqlının sahəsi
Sahə=Uzunluq x En
 
Məsələn: 
Aşağıda göstərilən düzbucaqlı paralelepipedin həcmini hesablayın. ABCD düzbucaqlısının sahəsini hesablayın.
length and area4
Sahə=15 x 8= 120sm2 (Sahənin ölçü vahidi: sm2 )
 
Üçbucağın sahəsi
Sahə = ½ x oturacaq x hündürlük
 
Məsələn:
ABC üçbucağının sahəsini hesablayın.
length and area5
Sahə=1/2 x 10 x 6= ½ x 60 = 30 sm2
 
(Qeyd: 10 x 60 BC üzərində dayanan düzbucaqlının sahəsini verəcək, üçbucağın sahəsi bu sahənin yarısıdır).
 
Paraleloqramın sahəsi
Sahə = oturacaq x hündürlük
 
Məsələn:
PQRS paraleloqramının sahəsini hesablayın.
length and area6
Sahə = 10 x 6 = 60sm2
Deltoid və Rombların sahəsi
Sahə = ½ (diaqonalların vurma hasili)
Məsələn
ABCD deltoidi və LMNO rombunun sahələrini hesablayın.
length and area7
ABCD və LMNO sahəsi = ½ x 10 x 6 =30sm2
Trapesiyanın sahəsi
Sahə = ½(paralel tərəflərin cəmi) x hündürlük
Məsələn
ABCD trapesiyasının sahəsini hesablayın.
length and area8
Sahə = ½ (10+20) x 5 = ½ x 30 x 5 = 75sm2
Qeyd Bəzən məsələdə sahə verilir və bizdən tərəflərin birinin uzunluğunu hesablamaq istənilir.
Məsələn
Üçbucaqdakı QR uzunluğunu hesablayın, sahə 20sm2
length and area9
20 = ½ x 4 x QR
20 = 2 x QR
QR = 10sm
Mürəkkəb fiqurlar
Bəzi məsələlərdə fiquru simmetrik fiqurlara bölmək lazım olur. Sahələri toplaya və ya çıxa bilərik.
Məsələn
Aşağı şəkildəki a) ümumi sahə və b) şəkildə rənglənmiş sahəni hesablayın.
length and area10
a) Ümumi sahə = Sahə A + Sahə B
=(2x3) + (5x10)
= 6+50
= 56sm2
b) Rənglənmiş sahə = 56 – (2x2)
= 52sm2
 

Copyright ©2015 Edumedia LLC 
skoool haqqında   Tərəfdaşlar haqqında  Toxunulmazlıq və Təhlükəsizlik
EDUMEDIA şirkəti tərəfindən adaptasiya olunub.