Sahə fiqur daxilindəki məsafədir (boşluqdur). Bu, fiqurun kvadratlara bölünməsi və onların sayılması ilə ölçülür. Tərəfin kvadratları 1sm-dirsə, onda sm2 ölçü vahidindən istifadə edə bilərik.
|
Simmetrik olmayan fiqurlar torda çəkilə bilər və sahə kvadratları saymaqla hesablana bilər. kvadratın hissələri tam kvadrat düzəltmək üçün əlavə olunmalıdır.
|
Məsələn:
Aşağıdakı fiqurun qiymətini hesablayın:
|
|
Sahə = 3½ kvadrat |
Üçbucaqlar, düzbucaqlar və deltoidlər (çərpələng şəkilli fiqurlar) kimi simmetrik fiqurlar üçün sahəni hesablamağa düstur vardır.
|
Düzbucaqlının sahəsi |
|
Məsələn:
Aşağıda göstərilən düzbucaqlı paralelepipedin həcmini hesablayın. ABCD düzbucaqlısının sahəsini hesablayın. |
|
Sahə=15 x 8= 120sm2 (Sahənin ölçü vahidi: sm2 )
|
Üçbucağın sahəsi |
Sahə = ½ x oturacaq x hündürlük |
|
Məsələn:
ABC üçbucağının sahəsini hesablayın. |
|
Sahə=1/2 x 10 x 6= ½ x 60 = 30 sm2
|
(Qeyd: 10 x 60 BC üzərində dayanan düzbucaqlının sahəsini verəcək, üçbucağın sahəsi bu sahənin yarısıdır). |
|
Paraleloqramın sahəsi |
Sahə = oturacaq x hündürlük |
|
|
Məsələn:
PQRS paraleloqramının sahəsini hesablayın. |
|
Sahə = 10 x 6 = 60sm2
|
Deltoid və Rombların sahəsi |
Sahə = ½ (diaqonalların vurma hasili) |
|
Məsələn
ABCD deltoidi və LMNO rombunun sahələrini hesablayın. |
|
ABCD və LMNO sahəsi = ½ x 10 x 6 =30sm2
|
Trapesiyanın sahəsi |
Sahə = ½(paralel tərəflərin cəmi) x hündürlük |
|
Məsələn
ABCD trapesiyasının sahəsini hesablayın. |
|
Sahə = ½ (10+20) x 5 = ½ x 30 x 5 = 75sm2
|
Qeyd Bəzən məsələdə sahə verilir və bizdən tərəflərin birinin uzunluğunu hesablamaq istənilir.
|
Məsələn
Üçbucaqdakı QR uzunluğunu hesablayın, sahə 20sm2 |
|
20 = ½ x 4 x QR
20 = 2 x QR
QR = 10sm
|
Mürəkkəb fiqurlar
Bəzi məsələlərdə fiquru simmetrik fiqurlara bölmək lazım olur. Sahələri toplaya və ya çıxa bilərik.
|
Məsələn
Aşağı şəkildəki a) ümumi sahə və b) şəkildə rənglənmiş sahəni hesablayın. |
|
a) Ümumi sahə = Sahə A + Sahə B
=(2x3) + (5x10)
= 6+50
= 56sm2 |
b) Rənglənmiş sahə = 56 – (2x2)
= 52sm2 |
|