skoool™.com
 

 
skoool updates
skoool-un dərslərinə tez keçid.

Mikrodalğalar

Fotosintez prosesində yarpağın rolu

Elektromaqnit radiasiyası

 

« geri 
Uyğunlaşma və Rəqabət (yuxarı)
 

Heyvanların uyğunlaşmaları  | Bitkilərin uyğunlaşmaları  | Mübarizə və Populyasiya

FPopulyasiyanın ölçüsünə təsir edən amillər

 
Heyvanların uyğunlaşmaları

Müəyyən arealda yaşayan orqanizmlər bu şəraitdə yaşamaq üçün xüsusiyyətlərə, uyğunlaşmalara, malikdir.

Temperaturun gecələr donmadan aşağı olduğu arktikanın soyuq, günortalar isə 50ºC çox olduğu səhranın arid (quru) şəraitində yaşaya bilən heyvanların bəzi uyğunlaşmaları aşağıda göstərilmişdir.

Arktika şəraitində yaşamağa uyğunlaşma
Səhra şəraitində yaşamağa uyğunlaşma
  • İzolyasiya üçün qalın xəz qatı, məs.: qütb ayısı, suitilər.
  • Quma qarşı gizlənmək üçün rəngə malikdirlər.
  • İzolyasiya üçün bədəndə böyük miqdarda piy, məs.: qütb ayıları, suitilər.
  • Quru nəcis və kiçik miqdarda sidik ifraz etməklə uzun müddət susuz yaşaya bilirlər.
  • Maskalanma üçün adətən ağ xəz, məs.: arktika tülküsü.
  • Dəvələr qumun gözlərinə girməsini dayandırmaq üçün uzun kirpiklərə və uzun ayaqlara malikdirlər. Onlar qumda batmırlar.
  • İstilik itkisini azaltmaq üçün nisbəti həcmli etmək üçün kiçik üz sahəsinə malikdir.
  • Ümumilikdə nisbəti həcmləndirmək üçün böyük üz sahəsinə malikdirlər, beləliklə, onlar ətrafda daha çox istilik itirirlər.

Heyvanlar yedikləri yeməyin növünə görə də uyğunlaşma göstərirlər.

Pişik və itlər kimi ət yeyənlərin böyük köpək dişləri, yırtıcı quşların isə böyük caynaqları və iti dimdikləri var.

Bitkilərin Uyğunlaşmaları

PQuru şəraitdə yaşayan ağacların yeraltı suya çatmaq üçün uzun kökləri və ya səhər şehini sormaq üçün səthlərinin yaxınlığında bir çox zərif kökləri var.

Bəzilərində yarpaqlarından su itkisini azaltmaq üçün qalın dəri örtüyü var.

Kaktusda suyu saxlaya bilən böyük gövdə vardır və su itkisini azaltmaq üçün onlarda yarpaq əvəzinə tikanlardır.

Mübarizə və Populyasiya

Orqanizmlər ehtiyatlar üçün bir-biri ilə rəqabət aparırlar.

Heyvanlar yer, su və ərzaq üçün mübarizə aparırlar.

Bitkilər işıq, yer, su və torpaqdan qidalandırıcılar üçün mübarizə aparırlar.
 

Populyasiya arealda yaşayan müvafiq növlərdən olan orqanizmlərin sayıdır.

Birlik eyni arealda yaşayan bütün orqanizmlərin ümumi sayıdır.

Birlik daxilində orqanizmin populyasiyası əldə olunan ərzaqla məhdudlaşdırılacaq.
 

Sabit mühitdə yırtıcı və ovun populyasiyası qrafikdə göstərildiyi kimi müntəzəm formada dəyişəcək.

Ovun populyasiyası artırsa, yırtıcılar üçün daha çox qida olacaq, beləliklə, onların populyasiyası da artacaq.

Amma yırtıcıların populyasiyası artdıqca daha çox qidaya ehtiyac olur, beləliklə, sonda ovun populyasiyası azalacaq.

Bu yırtıcılar üçün az qida deməkdir, beləliklə, populyasiya yenidən azalır.

12.1_pop_change

Populyasiyanın ölçüsünə təsir edən amillər:

  • Əldə olunan qidanın miqdarı
  • Qida və ya ehtiyatlar üçün mübarizə
  • Xəstəlik
  • Yırtıcıların sayı
  • İşıq üçün mübarizə (bitkilər)
  • Otyeyən heyvanların sayı (bitkilər)
  • Torpaqda qidalandırıcı və ya suyun miqdarı (bitkilər)

Copyright ©2015 Edumedia LLC 
skoool haqqında   Tərəfdaşlar haqqında  Toxunulmazlıq və Təhlükəsizlik
EDUMEDIA şirkəti tərəfindən adaptasiya olunub.